Welke impact heeft de Aziatische hoornaar
De Aziatische hoornaar is een invasieve exoot.
Exoot betekent dat de soort hier is gekomen als gevolg van menselijk handelen
Invasief wil zeggen dat de soort zich snel vermeerdert (met een factor 5-10 per jaar zonder bestrijding) en schadelijk is voor inheemse soorten. In het oorspronkelijke leefgebied van de AH zijn een aantal natuurlijke vijanden, en hebben andere soorten hun gedrag aangepast om het effect van de AH te verminderen. In Nederland is dit nog niet zo, en het zal nog een hele lange tijd duren voordat dit verandert.
De effecten van de AH zijn in 3 categorien in te delen
Bio-diversiteit
Om de larven te voeden is een enorme hoeveelheid eiwitten nodig. Deze eiwitten worden voornamelijk verkregen door het jagen op insecten: 1 nest heeft per jaar 11kg aan insecten nodig. Dat zijn zo’n 100.000 bijen, wespen, libelles, spinnen etc. Dit heeft ook een impact op vogels en andere insecten-eters: er blijft veel minder voor hen over. Ook hebben veel van deze insecten een functie als bestuivers van planten en bomen, dus minder insecten betekent ook minder bestuiving.
Dat is het effect van 1 nest. In Roermond zijn het afgelopen jaar 20 nesten gevonden, dat zijn dus 2.000.000 minder bestuivers in een kleine stad. Zonder actie zouden dat er dit jaar 10.000.000 zijn, en volgend jaar 50.000.000.
Op dit moment zijn het vooral imkers die deze schade direct zien. Een bij wordt -vaak tijdens terugkeer op de bijenstal- uit de lucht gepakt door de AH en wat verderop ontleed. De AH neemt enkel de thorax (het middenstuk) mee naar het nest.
Bij een (ver)zwak(t) bijenvolk kan de AH zich toegang tot de kast verschaffen en zich daar uitleven op de bijen en hun voorraad. Als dit eenmaal is geconstateerd is het hele volk ten dode opgeschreven. Behalve dit directe effect kan er ook ‘vliegverlamming’ ontstaan. Hierbij durven de bijen in de late zomer hun kast niet meer te verlaten uit angst voor de AH. Hierdoor komt veel minder voedsel binnen en gaan bijen verzwakt de winter in. Niet zelden leidt ook dit tot de dood van het hele volk tijdens de winter.
Volksgezondheid
Bij het benaderen van een nest zullen de hoornaars een massale defensieve actie (‘aanval’) uitvoeren op de indringer. Daarbij wordt een feromoon op de indringer gespoten die als magneet werkt op alle andere hoornaars. Hoornaars zijn enorm snel en zeer wendbaar, en een aanval die eenmaal is ingezet kan eigenlijk niet worden gestopt.
Op zichzelf is de steek van een hoornaar niet veel gevaarlijker of pijnlijker dan een bijen- of wespensteek. De angel van de hoornaar is langer en de gifzak groter, dus zal meer gif dieper in de huid worden gebracht. Bij een defensieve aanval is er echter geen sprake van vele steken en komt er dermate veel gif in het lichaam dat een anafylactische shock kan optreden, ook bij mensen die ‘normaal’ niet allergisch zijn voor gif.
Economisch
Op dit moment wordt de grootste schade geleden door imkers, of is hun schade in ieder geval het meest ‘zichtbaar’ toe te rekenen aan de hoornaar.
De hoornaar eet echter ook zeer graag rijp fruit. Waar andere wespensoorten zich meestal concentreren op 1 enkele appel, peer of pruim heeft de AH de neiging om van ieder stuk fruit een hapje te nemen.
Ook de tuinbouw zal in de komende jaren dus veel economische schade lijden.
